Διαδρομές

(Διαδρομή 1) Βυζαντινή διαδρομή 


Ξεκινήστε από τον Πανασσό, επισκεφθείτε μια από τις πιο όμορφες εκκλησίες της Κρήτης, την Αγ. Παρασκευή, πεντάτρουλη εκκλησία με υπολείμματα ενετικών τάφων στην αυλή της. Ενδιαφέρουσες επίσης εδώ, η εκκλησία του Αγ. Νικολάου και της Παναγίας μέσα στο χωριό. 'Ήταν λέει δύο πρίγκιπες ο Παν και ο Άσσος. Αγάπησαν την ίδια κοπελιά, την κόρη του βασιλιά της περιοχής. Ποίος όμως θα την έπαιρνε; Αυτός που θα κέρδιζε τη μονομαχία. Μονομάχησαν σ΄ αυτό τον τόπο, που πήρε και τ΄ όνομα τους, Παν-ασσός. Όμορφος μύθος. Φαίνεται όμως πως αυτός ο τόπος μπλέκεται στο μύθο και στην Ιστορία. Υπάρχουν ενδείξεις και μαρτυρίες για αρχαίες πόλεις, για ρωμαϊκά λουτρά, για λατρευτικά σπήλαια, για αρχαία ορυχεία. Τα Ληνικά, η Λούτρα, το σπήλαιο των Νυμφών, ένα μυστηριώδες σπήλαιο απ΄ όπου βγαίνει νερό, με ενδείξεις λαθρέρευνας και που όμως σε κάθε περίπτωση είναι το φυσικό σκηνικό, αυτό που στα παραμύθια φανταζόμαστε, όταν ακούμε για νύμφες και νεράιδες. Πρώτη γραπτή μαρτυρία για τον τόπο έχουμε σε γοταριανό έγγραφο του 1280. Οι άνθρωποι όμως φαίνεται να ήρθαν εδώ πολύ πιο παλιά. Συνέχισαν να υπάρχουν στην ενετική εποχή και βέβαια έντονη παρουσία την περίοδο της Τουρκοκρατίας και τους νεώτερους χρόνους. Στη συνέχεια και μέσω της περιοχής των Ληνικών  μπορείτε να οδηγηθείτε στο ενετικό χωριό Ράφτης. Εγκαταλελειμμένο σα χθες από τους Ενετούς και Ορθοδόξους κατοίκους του, μοιάζει γλυπτό φυτεμένο στη γη. Όλο το χωριό είναι ενδιαφέρον με ιδιαίτερα σημεία της Βυζαντινές εκκλησίες του Αγ. Κωνσταντίνου με το οικόσημο των Καλλέργηδων εντοιχισμένο αριστερά της πόρτας, τον Αγ. Γεώργιο με τη σπάνια για την Κρήτη αρχιτεκτονική του (ανάποδος σταυρός), την σαλτζάδα (ενετική δεξαμενή νερού).

Στη συνέχεια μέσω του αγροτικού δρόμου σχετικά καλής βατότητας, θα φθάσετε στον οικισμό Απομαρμά. Η Παναγία η Γαλατούσα του 10-11ου αιώνα, η γέφυρα του Ληθαίου και ένας καλός καφές στον πλάτανο στην πλατεία του χωριού.

Ανηφορίζοντας προς τη Γέργερη μπορείτε να επισκεφθείτε την εκκλησία του Χριστού (παλαιοχριστιανική) με ενδιαφέρουσα αρχιτεκτονική την Παναγία ''Κερά'' η Χανουτιά με τοιχογραφίες του 15ου αιώνα, τον Προφήτη Ηλία, κτισμένο πάνω σ'ένα μεγάλο Βράχο σα μετέωρο, με πανοραμική θέα προς τη Μεσαρά.

Στη συνέχεια αφού περάσετε από τη Φουντάνα και τη Μάη Βρύση, αν έχετε μικρό αυτοκίνητο ή είστε με τα πόδια, σ'αυτή την περίπτωση μπορείτε να πεζοπορήσετε στα στενά σοκάκια του χωριού και τις πηγές, μπορείτε να φθάσετε στη Νύβριτο. Εδώ μπορείτε να επισκεφθείτε το σπήλαιο και το ναό του Αγ. Μεθοδίου, την εκκλησία της Παναγίας, νεώτερη αλλά ενδιαφέρουσα και βέβαια τη σκήτη του Αγ. Ευθυμίου, όπου και ασκήτεψε ο Αγ. Νικόλαος ο Κουρταλιώτης, με τοιχογραφίες του 15ου αιώνα.


Αν έχετε διάθεση, γιατί χρόνο θα πρέπει να βρείτε οπωσδήποτε, επισκεφθείτε τα κοντινά μοναστήρια Βροντισίου και Βαρσαμόνερου, με ενδιαφέρουσες τοιχογραφίες και Αγιογραφίες ζωγράφων όπως ο Μιχ. Δαμασκηνός. Η διαδρομή που προτείνουμε είναι πολύ ενδιαφέρουσα, μπορεί να γίνει με τα πόδια, αλλά και με μικρό αυτοκίνητο κατά προτίμηση τζιπ.



Διαδρομές Κοινή 3-4 
Γέργερη-Δάσος Ρούβα-Σκήτη Αγ. Ευθυμίου-Νύβριτος-Βότομος


Ξεκινώντας από τη Γέργερη για τους λιγότερο τολμηρούς, με αυτοκίνητο, μπορείτε να φθάσετε στη θέση Σελιά ακολουθώντας το δρόμο. Τα πρώτα δέκα χιλιόμετρα είναι ασφαλτοστρωμένα, απομένουν 4 km ακόμη μέχρι τη θέση Σελιά. Μετά όμως πεζοπορείστε για περίπου 5 μέσα στο δάσος προς τη θέση Αη Γιάννης. Απολαύστε το δροσερό νερό, από τις πολλές πηγές που θα συναντήσετε και φανταστείτε ότι εδώ δίπλα σας υπάρχει ο κρητικός αγριόγατος, για είναι απίθανο να σας κάνει τη χάρη να τον δείτε, αν είστε όμως τυχεροί θα συναντήσετε το γυπαετό, με πιο πολλές πιθανότητες όρνεα (σκάρες για τους ντόπιους), πέρδικες και σίγουρα θα σας κάνει παρέα το όμορφο τραγούδι των πουλιών.


Πριν κατηφορίσετε στον Αη Γιάννη  και από τα Σελιά, μπορείτε να παρακάμψετε αριστερά προς την κορυφή Αμπελάκια. Είναι μικρή διαδρομή, μπορεί να γίνει με τζιπ και προτείνεται κυρίως για την πανοραμική θέα που προσφέρει είτε προς τη Μεσαρά και τη θάλασσα, το Λυβικό είτε προς το δάσος του Ρούβα. 


Όταν φθάσετε στον Αη Γιάννη, θα το καταλάβετε όταν συναντήσετε τη μικρή ιστορική εκκλησία του Αη Γιάννη, ξεκουραστείτε στις μικρές πηγές που υπάρχουν, αλλά και στο καταφύγιο που υπάρχει εδώ και που παραμένει πάντα ανοιχτό για τους επισκέπτες. 


Αφού αισθανθείτε ξεκούραστοι, προσοχή παρ’όλα αυτά απολαύστε ακόμη για λίγο το τοπίο, κατηφορείστε ακολουθώντας τις πινακίδες, προς το φαράγγι Γάφαρι. Είναι ένα από τα ωραιότερα φαράγγια της Κρήτης και είναι βατό για όσους θέλουν. Μετά από μια ώρα έχετε φθάσει, εκτός αν σας συνεπάρει το τοπίο, στο Βότομο. 
Μην ξεχάσετε να παρακάμψετε ακολουθώντας τις πινακίδες προς τη σκήτη του Αγ. Ευθυμίου και τη Νύβριτο. 


ΚΑΡΔΑΜΙΑΝΑ-ΜΑΣΤΡΑΧΙΑΝΑ-ΤΖΑΝΙΑΝΑ-ΑΠΟΜΑΡΜΑ
Στο δρόμου του Ληθαίου 


Κτισμένα  στις όχθες του ποταμού,λες και ταξιδεύουν μαζί του στο χρόνο, σ'ένα καταπληκτικό φυσικό περιβάλλον, στολίζουν την κοιλάδα του.
Πατρίδα του θρυλικού Καπετάν - Μαστραχά το ομώνυμο μετόχι, περηφανεύεται για το μεγάλο τέκνο του.
Από τα αρχαιότερα χωριά του Δήμου τ' Απομαρμά, που λέγονται έτσι γιατί λέει, εκεί τελίωσε το μάρμαρο από το αποίο έφτιαχναν τον ποταμό.'Εμειναν από-μάρμαρο.
Εδώ υπάρχει η παλιότερη εκκλησία της περιοχής η Παναγία η Γαλακτούσα. Λέγεται ότι ήταν τάσιμο κτηνοτρόφων και ότι αντί για νερό, για να φτιάχνουν τη λάσπη που την έχτισαν έβαζαν γάλα.


Διαδρομή Κοινή 5-6
Γέργερη-Σελιά-Λάκος πηγάιδας (ανέγνωρο)-Αστεροσκοπείο-Σκήνακα-Ιδαίον Άντρον-Ανώγεια-Σπήλαιο Σφεντόνι- Ζωνιανά


Η διαδρομή αυτή μπορεί να γίνει σήμερα μόνο με τζιπ αφού ακολουθεί δασικό δρόμο. Θεωρείται η πιο ενδιαφέρουσα ορεινή διαδρομή της Κρήτης. Ξεκινά από τη Γέργερη. Ενημερωθείτε από το ΚΕΠ που βρίσκεται κοντά στον κεντρικό δρόμο της Γέργερης, προμηθευτείτε έντυπο υλικό(χάρτες, ενημερωτικά), επισκεφθείτε το Μουσείο Τοπικής Φυσικής Ιστορίας στη Γέργερη για να προϊδεαστείτε για το τι θα συναντήσετε, οπλιστείτε με μπόλικο ενδιαφέρον και πολύ διάθεση και ξεκινείστε. Ο δρόμος είναι δασικός και η μικρή ταχύτητα βοηθάει για μεγαλύτερη προσοχή. 


Ανηφορίζοντας στο φιδωτό δρόμο που οδηγεί στο βουνό από τη Γέργερη απολαύστε την πιο όμορφη θέα, που έχετε δει. Θα συναντήσετε τα υπέροχα και πολύ ενδιαφέροντα αρχιτεκτονικά μιτάτα, τις πρόχειρες κατοικίες των βοσκών, σ’ένα περιφραγμένο χώρο, το σπάνιο ενδημικό είδος Ανέγνωρο ή αμπελιτσά, πολλά όρνεα να υπερίπτανται(μη σας παρασύρει το πέταγμά τους και κάνετε επικίνδυνη την οδήγηση) και όταν μια από μία ώρα περίπου, δείτε ότι το έδαφος αρχίζει να μαυρίζει, έχετε φθάσει ήδη στο μαύρο μασκάλι, θα συναντήσετε άλλωστε άσφαλτο, στρίψτε δεξιά για την κορυφή του Σκίνακα, στο Αστεροσκοπείο. 


Ακόμη κι αν βρείτε κλειστά (υπάρχουν ορισμένες μέρες επισκεπτών, μπορείτε να ενημερωθείτε από το Παν/μιο Κρήτης για αυτό), θα αποζημιωθείτε από τη θέα. 


Στη συνέχεια και μετά από μισή ώρα περίπου (στρίψτε αριστερά στον ασφαλτοστρωμένο δρόμο που θα συναντήσετε), θα βρεθείτε στη Νίδα το περίφημο οροπέδιο της Κρήτης και βέβαια το Ιδαίον Άνδρον, τη σπηλιάρα για τους ντόπιους, όπου γεννήθηκε και ανατράφηκε ο Δίας. 


Είστε ήδη πεινασμένοι; Μπορείτε να δοκιμάσετε τα περίφημα ανωγειανά μακαρόνια με αθότυρο, χωρίς αυτό να αποκλείει επίσης να δοκιμάσετε το πάλι περίφημο ανωγειανό και Νιδιώτικο οφτό κατσικάκι. Όλα αυτά στο περίπτερο-ταβέρνα που υπάρχει στη Νίδα. Δοκιμάστε όμως και το περίφημο γαλακτομπούρεκο στο μεϊντάνι ή το παγωτό αν είναι καλοκαίρι.


Το απόγευμα αφιερώστε το σ΄ένα από τα πιο όμορφα σπήλαια της Κρήτης, το Σπήλαιο Σφεντόνι στα Ζωνιανά. Μπορείτε επίσης σε δέκα λεπτά από το σπήλαιο να περιδιαβείτε στο Μιστρά της Κρήτης, τις πολλές βυζαντινές εκκλησίες της Αξού.